زیره سبز (با نام علمی Cuminum Cyminum) از خانواده چتریان است و به عنوان طعم دهنده و ادویه در آشپزی شبه قاره هند، برخی کشورهای آسیایی، آفریقا و کشورهای آمریکای لاتین کاربرد گسترده ای دارد. زیره سبز علاوه بر طعم و عطر خاصی که دارد خواص بیشماری نیز برای سلامتی دارد. زیره سبز منبع غنی انرژی، ویتامین های آ، ث، ای و ب 6، و مواد معدنی مانند آهن، منگنز، مس، کلسیم، منیزیم، فسفر و پتاسیم است. همچنین سرشار از پروتئین و اسیدهای آمینه، کربوهیدرات و فیبر است.
از خواص بیشمار زیره سبز برای سلامتی می توان به بهبود گوارش و هضم، کاهش وزن، تقویت سیستم ایمنی بدن، درمان بی خوابی و اختلالات تنفسی، پیشگیری و بهبود دیابت، رفع کم خونی و کمبود آهن اشاره کرد. در ادامه هریک از این خواص را به تفصیل مورد بررسی قرار می دهیم:
بهبود فرآیند هضم و گوارش: زیره سبز برای هضم و گوارش و تسکین ناراحتی های دستگاه گوارش فوق العاده مفید است. عطر قوی زیره که به دلیل وجود ترکیبی به نام کومینالدئید است با تحریک غدد بزاقی موجب تسهیل در هضم اولیه غذا می شود. سپس تیمول، ترکیب دیگر موجود در زیره باعث تحریک غددی می شود که مسئول تولید اسیدها و آنزیم های ضروری برای تکمیل فرآیند هضم در معده و روده هستند. زیره سبز به دلیل دارا بودن منیزیم و سدیم روند هضم را تسریع می کند و هنگامی که بصورت دمنوش و همراه با آب گرم مصرف شود ناراحتی ها و دردهای معده را تسکین می بخشد. زیره همچنین اثر بادشکن و ضدنفخ دارد.
کاهش وزن: زیره سبز نه تنها باعث افزایش متابولیسم و سوخت و ساز بدن می شود بلکه موجب کاهش اشتها نیز می شود. در مطالعه ای که توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی بر روی گروهی از زنان که همگی سبک زندگی سالمی داشتند انجام شد مشخص شد زنانی که زیره سبز را در رژیم غذایی خود گنجانده بودند توانستند چربی بدن خود را تا 14.64% کاهش دهند در حالیکه زنانی که صرفا سبک زندگی سالم را در پیش گرفته بودند تنها 4.91% کاهش چربی داشتند.
همچنین در مطالعه دیگری که در مورد تاثیر مکمل تهیه شده از زیره سبز روی 78 مرد و زن بزرگسال انجام شد کسانی که این مکمل را دریافت کردند در طول هشت هفته یک کیلوگرم بیشتر از کسانی که مکمل را دریافت نکرده بودند کاهش وزن داشتند.
پیشگیری و مبارزه با دیابت: گرچه تحقیقات در این زمینه همچنان در حال انجام است اما مطالعات اولیه نشان می دهد زیره سبز می تواند با کاهش احتمال هیپوگلیسمی (پایین آمدن قند خون) تاثیر زیادی در پیشگیری از دیابت داشته باشد. هرچند نتایج این تحقیقات بطور قطعی و رسمی اعلام نشده اما قدر مسلم آن است که زیره سبز ابزار بسیار قدرتمندی در مبارزه با دیابت است.
بهبود بی خوابی: درمان بی خوابی یکی از ویژگی های خاص زیره سبز است. زیره سبز در عین حال که محرک است اما تاثیرات آرامش بخش نیز دارد. مطالعات نشان می دهد مصرف میزان مناسب ویتامین (بویژه ب کمپلکس) و هضم و گوارش کامل غذا می تواند به خوابی آرام منجر شود. برخی عناصر موجود در زیره سبز ماهیتی خواب آور دارند و به کاهش استرس و اضطراب کمک می کنند. و با توجه به این که بسیاری از بی خوابی ها ناشی از استرس و اضطراب است زیره سبز با کاهش استرس و همینطور کمک به هضم غذا به داشتن خوابی آرام کمک می کند.
تسکین اختلالات تنفسی، آسم و برونشیت: وجود کافئین و اسانس های قوی باعث می شود زیره ترکیبی ضد احتقان برای افرادی باشد که از اختلالات تنفسی مثل آسم و برونشیت رنج می برند. زیره به عنوان خلط آور عمل می کند و با پاکسازی مجاری تنفسی فرآیند تنفس را تسهیل می کند.
رفع کم خونی و کمبود آهن: همانطور که در بالا ذکر شد زیره سبز منع غنی آهن است؛ بیش از 66 میلی گرم در هر 100 گرم که بیش از 5 برابر نیاز روزانه آهن برای یک فرد بزرگسال است. آهن جزء اصلی تشکیل دهنده هموگلوبین در گلبول های قرمز خون است. هموگلوبین وظیفه انتقال اکسیژن را به سلول های بدن بر عهده دارد و کمبود آن باعث کم خونی می شود. بنابراین افرادی که مبتلا به آنمی یا کم خونی هستند با گنجاندن زیره سبز در رژیم غذایی روزانه خود می توانند با علایم ناشی از کم خونی مثل خستگی و بیحالی، اضطراب و مشکلات گوارشی مقابله کنند.
تقویت سیستم ایمنی بدن: زیره سبز منبع غنی آهن، ویتامین ث، و ویتامین آ است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود. ویتامین ث یکی از قویترین آنتی اکسیدان هایی که دربدن ما وجود دارد و عملکرد و فعالیت گلبول های سفید خون را بهبود می بخشد. ویتامین ث بعنوان یک آنتی اکسیدان با تاثیرات زیان بار رادیکال های آزاد مبارزه می کند. رادیکال های آزاد فرآورده های جانبی خطرناک متابولیسم سلولی است که دائما در بدن تولید می شوند و می بایست از بین بروند. آنتی اکسیدان ها با خنثی کردن رادیکال های آزاد موجود در بدن از بروز بیماری های مختلف از جمله بیماری های قلبی-عروقی و سرطان پیشگیری می کنند.
اشتراک گذاری