عرق دارچین یاقوت

فارسی: دارچین
نام علمی: Cinnamomum verum
انگلیسی: Cinnamon
فرانسه: Cannelle de seylan
آلمانی: Zimmt
ایتالیایی: Canella
عربی: الدارصینی . قرفه . سلیخه
اردو: تج

دارچين سيلان درختچه‏اى است از نظر بلندى متوسط هميشه سبز كه قسمت درونى پوست شاخه‏هاى جوان آن دارچين مرغوب تجارتى معروف به دارچين سيلان است. در سيلان و هند ارتفاع اين درختچه ممكن است تا 12- 10 متر برسد، ولى عملا چون به طريق شاخه‏ زاد پرورش داده مى‏ شود ارتفاع خيلى كمترى دارد، برگهاى آن به رنگ سبز تيره شفاف در سطح فوقانى و سبز روشن در سطح تحتانى، بسيار معطر، دراز به طول 15- 10 سانتى‏ متر و نوك‏تيز هستند. گل آن كوچك زرد تقريبا نامريى است. ميوه آن كوچك تخم‏ مرغى به رنگ ارغوانى تيره به طول 2- 1 سانتى‏متر و داراى يك دانه مى ‏باشد. اين درختچه در سيلان و هند در مناطقى كه بارندگى ساليانه در حدود 2- 5/ 1 متر باشد مى‏رويد. مرغوبترين نوع دارچين سيلان را دارچين شيرين يا دارچين عسلى مى ‏نامند. تكثير اين درختچه از طريق كاشت بذر و يا از طريق كاشت قلمه آن است. پس از 3- 2 سال درخت جوان را قطع مى‏كنند تا شاخه ‏هاى زياد بدهد و به صورت شاخه‏ زاد درآيد و 3- 2 سال بعد پوست شاخه‏ هاى جديد را كنده به صورت لوله دارچين در بازار عرضه مى‏ كنند. دارچين سايگون يا دارچين چين در ويتنام و هيمالياى شرقى و قسمتى از چين مى ‏رويد. درخت آن كمى بلندتر، پوست آن ضخيم‏ تر، برگ ها درازتر و ميوه آن كوچكتر از دارچين سيلان است. كاشت و بهره ‏بردارى آن نظير كاشت و بهره ‏بردارى دارچين سيلان مى‏ باشد. و تنها اختلاف اين است كه در مورد دارچين سايگون معمول است از پوست شاخه ‏هاى جوان و از پوست تنه درخت نيز كه ناصاف است از هر دو استفاده مى‏ شود و براى اولين برداشت نيز در مورد دارچين سايگون طول مدت زمان بيشترى و شايد 15- 10 سال لازم است تا بهره‏بردارى آغاز شود.

این درخت در سیلان و هندوستان می روید و بعلاوه پرورش می یابد . اراضی ساحلی و شنی و سیلیسی و آبرفتی بهترین زمین برای پرورش این درخت است بعلاوه اگر این درخت در مکان آفتابی به نحوی کاشته شود که مستقیما در مقابل تابش خورشید قرار گیرد پوست مرغوب تر از درختان اماکن سایه دار می دهد .

نخستین برداشت محصول از درختان پرورش یافته چهار ساله صورت می گیرد . برای این کار ساقه را قطع می کنند ولی پا جوش های قوی و خوب آنها را باقی می گذارند تا از نمو آنها پایه های خوب و مورد استفاده نتیجه گردد.

مرغوبترين نوع دارچين سيلان را دارچين شيرين يا دارچين عسلى می ‏نامند

آخر دوم گرم و خشک

آرامش بخش
مفید برای خفقان
مفید برای وسواس
مفید برای وحشت
مفید برای جنون
فرح آور
مفید برای سنگینی گوش
مفید برای بد بوئی دهان
مفید برای خشونت صدا و آواز که از بلغم غلیظ باشد
پاک کننده حنجره
مفید برای قطع سرفه های رطوبی
محرک تنفس
سرفه و ناراحتی سینه
مفید برای جریان گردش خون
مفید برای سو هضم همراه نفخ
مقوی معده
تقویت کننده اعمال هضم
بادشکن
باز کننده گرفتگی های کبد
تقویت کبد
مفید برای اسهال
ضعف عمومی بدن
بند آورنده خون
سرما زدگی دست و پا
تب بر
سرما خوردگی
کاهش درد مفاصل و کمر
محرک
افزایش اغلب ترشحات بدن
معرق
یرقان
برای معالجه اسهال و یرقان و مالاریای مزمن که باعث بزرگی طحال شده مفید است.
لطیف کننده و بازکننده گرفتگی ها و انسداد مجاری
مفید برای عفونت اخلاط
تریاق سموم حیوانی و نباتی و معدنی
نیرو بخش و مقوی
برای استسقا توصیه شده است.
ضدعفونی زخم ها
مفید برای بواسیر
درمان خون روی در فواصل قاعدگی
قاعدگی آور

عرق دارچينى: دارچين سيلان را به مقدار مورد نظر گرفته با آب كافى، ابتدا دارچين را نيم‏كوب كرده مدت 12 ساعت در آب بخيسانند و بعد تقطير كنند تا از هر جزء دارچين را كه مصرف شده چهار جزء مقطر به دست آيد و براى گرفتن اسانس روغنى فرّار آن بهتر است كه مايع تقطيرشده را در شيشه لوله‏دار جمع كنند كه در انتهاى لوله باريك اسانس جمع شود. عرق دارچين را به مقدار 120- 60 گرم در شربت ها داخل مى ‏نمايند.
مقدار خوراك از اسانس آن 12- 1 قطره است كه در شربت ها ريخته مى‏ شود.
شربت دارچين: عرق دارچين 100 واحد، قند سفيد 180 واحد، قند را در عرق به حالت سردى حل كنند و با كاغذ صاف نمايند و اين شربت را مانند محرك ها و مقوی هاى معده به مقدار 60- 15 گرم حل كرده مى ‏خورند.
جوشانده دارچين: دارچين سيلان 8 گرم، آب 1000 گرم، مطابق معمول جوشانده تهيه شود.

در گرم مزاجان ایجاد سر درد می کند و برای مثانه مضر است

کتیرا، اسارون

کبابه، ابهل، سلیخه، خولنجان

دارچين سيلان داراى آميدون، موسيلاژ، تانن، يك ماده رنگى، اكسالات، كلسيم، قند، مانيت، سينامومين، دارچين كه تنها قسمت مهم گياه است به مقدار يك درصد در پوست گياه مذكور وجود دارد و از تقطير آن با آب نيز حاصل مى‏شود. اين اسانس در صورت تازه بودن، به رنگ زرد و روشن است ولى به مرور زمان به علت اكسيده شدن، به رنگ‏هاى زرد طلايى و سپس قهوه‏اى مايل به قرمز درمى‏آيد. وزن مخصوص آن در گرماى 15 درجه بين 24/ 100 و 40/ 10 است. به مقدار كم در آب ولى بهر نسبتى در الكل 90 درجه، اتر و كلروفرم حل مى‏گردد. بوى آن مطبوع و طعمش ملايم و گرم است.
قسمت اعظم اين اسانس را الدئيدسيناميك (65 تا 75 درصد) تشكيل مى‏دهد. به علاوه داراى 4 درصد از فنلها مخصوصا اوژنول همراه با فلاندرن، سافرول (به مقدار كم فورفورول و غيره است).

جالی: باصره
مجفف: رطوبات
مدر: بول و حیض
مفتح: سده جگر
محلل: ریاح
مقوی: باه
منضبح: عفونت اخلاط
مضر: محرورین . صداع . مثانه